Bij het woord ‘Tawbah’, berouw tonen, kan je hele verschillende associaties hebben. Zo heb ik gemerkt, toen ik bezig was met de voorbereidingen van mijn workshop Tawbah, dat de éne persoon me verschrikt aankijkt en zegt ‘maar we mogen onze zondes toch niet openbaar maken?!’ en de ander zegt ‘óh dat is precies wat ik nodig heb!’
Om even op de eerste reactie in te gaan, dat klopt natuurlijk. Het is niet de bedoeling dat we openbaar maken aan zondes wat Allah (SWT) juist verborgen heeft gehouden voor de mensen om je heen. Het is echter een misverstand om te denken dat je in een leersituatie niet mag spreken over gemaakte fouten. Hoe kunnen we anders leren? En uiteraard is mijn Workshop een uitstekende plek om te leren, over jezelf, over je geloof, over hoe anderen ermee omgaan.
Wat betekent Tawbah eigenlijk?
Wist je dat de stam van het woord Taba als eerste betekenis heeft ‘terugkeren’? De vraag is echter, terugkeren naar wat?
Eeuwen lang leefde de mensen in stammen, ook wel clans genoemd. Het ergste wat er kon gebeuren met een lid van de clan was dat je werd weggestuurd uit de clan voor straf. Dat was wel even wat anders dan dat je in een hutje op de hei zou gaan zitten met beschikking over een internet connectie. Nee, weg van je clan betekende dat je letterlijk prooi voor de wildernis was. We hadden onze veilige stam nodig om te overleven!
En in zekere zin is dat nog steeds zo. Want als je alleen staat, helemaal afgezonderd van je gemeenschap en in je eigen isolement komt, dan praat je ook met niemand meer. Omdat je met niemand meer connectie hebt, vraagt ook niemand meer naar je. En dat vergroot de kans dat je in je isolement blijft en daardoor de kans mist om te leren van anderen. Je blijft in je eigen vicieuze cirkel draaien, omdat je geen klankbord hebt.
Dan opent zich niet zo makkelijk een weg voor je om terug te keren, om berouw te tonen. Omdat het dan soms net voelt alsof het toch niemand meer wat boeit wat jij met je leven doet. Je denkt dat niemand nog om je geeft en dat je er niet toe doet. Je denkt dat je nergens meer bij hoort. En dan kunnen er soms hele sombere en donkere gedachten ontstaan, en vallen we ten prooi aan de influisteringen van shaytan, moge Allah ons daartegen behoeden.
Letterlijk en figuurlijk een makkelijke prooi
In ons eentje zijn we dus letterlijk en figuurlijk een makkelijke prooi. Laten we daarom wat meer op elkaar letten. Spreek eens een zuster aan die je wat stilletjes vindt. Of bel iemand op die je al lang niet meer hebt gezien. Vraag eens naar elkaar. Groet elkaar. En als jij diegene bent die zich zo alleen voelt staan. Weet dan dat er altijd iemand is die om je geeft. En die wacht op het moment dat jij weer een opening geeft. Door te zeggen dat je hulp nodig hebt. Zodat er weer connectie kan ontstaan. En je weer kunt terugkeren naar je ummah, je familie of je vrienden.
